Een cruciaal uitgangspuntpunt voor het personaliseren van medische zorg
In de komende jaren zal de digitalisering van de medische zorg blijven toenemen. Het doel is vooral om meer kwaliteit en efficiëntie te garanderen bij de behandeling van patiënten. Hiervoor moeten zorgverleners effectief gebruik maken van de gegevens van hun patiënten. Interoperabiliteit tussen bestaande IT-systemen speelt hierbij een beslissende rol. Maar wat zijn de voordelen hiervan? We bespreken het belang van een alomvattende kijk op de medische behandeling van patiënten met Dr. Erion Dasho, Klinisch Adviseur bij InterSystems.
Dr. Dasho, waarom spreken we in België, maar ook wereldwijd, over de digitalisering van de gezondheidszorg? Is dit misschien gewoon een tijdelijke trend?
Dr. Erion Dasho: Gezondheidssystemen wereldwijd staan voor vergelijkbare uitdagingen. Kort samengevat gaat het erom te garanderen dat alle mensen toegang hebben tot kwalitatieve en betaalbare gezondheidszorg. Het Belgische gezondheidssysteem staat nog steeds aan de top, maar deze kwaliteit brengt ook hoge kosten met zich mee. Met bijna 11% van het bruto binnenlands product behoort België tot de koplopers wat betreft uitgaven in de gezondheidszorg (Bron: Europese Commissie 2021_chp_be_french.pdf (europa.eu)).
Daarom zijn er al vele jaren vragen over de duurzaamheid ervan. Net zoals in België zijn gezondheidszorgsystemen wereldwijd zeer complex en onderling verbonden. Er is dan ook een algemene consensus dat de traditionele benaderingen niet alle uitdagingen kunnen aanpakken. Digitalisering werd geïdentificeerd als het enige strategische antwoord op deze uitdagingen. Het brengt veranderingen teweeg, in die mate dat we tegenwoordig niet meer spreken over digitalisering, maar over digitale transformatie.
De gezondheidszorg en de geneeskunde gaan dus richting digitale verandering. Waarom hangt de toekomst van de gezondheidszorg af van de naadloze samenwerking tussen bestaande IT-systemen?
Gegevens vormen de basis van digitale transformatie. Maar in het Belgische gezondheidssysteem en vele andere gezondheidssystemen zitten gegevens vaak vast in zogenaamde "gegevenssilos". Ziekenhuizen, klinieken en dokterspraktijken beschikken allemaal over digitale gegevens, maar om verschillende redenen - soms politiek en regelgevend, maar heel vaak ook puur technisch - kunnen ze deze niet uitwisselen. Zelfs tussen verschillende afdelingen van een ziekenhuis werkt dit vaak niet. Moderne interoperabiliteitsoplossingen zorgen ervoor dat bestaande IT-systemen naadloos kunnen samenwerken.
Dit stelt zorgverleners in staat om zonder problemen toegang te krijgen tot alle relevante gegevens voor medische zorg en deze direct te gebruiken. Dit omvat voornamelijk demografische, genetische en medische gegevens. Daar komt andere informatie over de gezondheid van een patiënt bij, zoals zijn leefsituatie, gewoonten, voeding en lichaamsbeweging. Met behulp van deze gegevens krijgen zorgverleners een volledig overzicht van de individuele medische geschiedenis en de actuele gezondheidstoestand van een patiënt - een basis voor de personalisatie van medische zorg.
Staan de individuele behoeften van patiënten centraal in deze benadering?
Analisten, strategen en beleidsmakers in de gezondheidszorg spreken al tientallen jaren over een patiëntgerichte benadering van gezondheid, maar er is weinig vooruitgang geboekt in de praktijk. Sinds kort staat gepersonaliseerde en nauwkeurige geneeskunde centraal, maar deze concepten staan nog in de kinderschoenen. Met de digitale transformatie en interoperabiliteit als basis hebben zorgverleners de mogelijkheid om behandelingen nog flexibeler en efficiënter te maken.
Ze passen therapieën en medicatie nauwkeurig aan aanp de individuele behoeften van de patiënten. Met behulp van uitgebreide gegevensanalyses kunnen artsen en verpleegkundigen voortdurend optimale beslissingen nemen. Dit maximaliseert het therapeutisch nut van medische zorg en voorkomt tegelijkertijd fouten en complicaties - een aanzienlijke verbetering van de patiëntveiligheid. Zorgverleners kunnen bijvoorbeeld aan de hand van de beschikbare gegevens zien hoe hun patiënten in het verleden op bepaalde medicijnen hebben gereageerd en of er mogelijke interacties tussen medicijnen zijn.
Kortom, zorgverleners kijken meer naar de individuele patiënt. Dit optimaliseert zeker ook vroegtijdige opsporing en preventie, nietwaar?
Ja. Ik heb al gesproken over de stijgende gezondheidskosten. Als we ons blijven richten op behandeling en niet op preventie, zullen de kosten ongetwijfeld steeds verder stijgen en wordt het systeem uiteindelijk onhoudbaar. Het beroemde gezegde van Erasmus "Voorkomen is beter dan genezen" is dus actueler dan ooit. Het DNA, de familiegeschiedenis en de levensstijl van een patiënt kunnen onthullen of er een individueel risico is op bepaalde ziekten. Zorgverleners kunnen deze informatie samenvoegen met andere beschikbare gezondheidsgegevens.
Dit stelt hen in staat om vroegtijdig en doelgericht preventieve maatregelen af te leiden. Bovendien dient het verzamelen van gegevens om de gezondheidstoestand van de patiënt voortdurend te bewaken. Bij voorkeur kunnen door de combinatie van al deze mogelijkheden uitgebreide preventieve benaderingen worden ontworpen. Deze variëren van gepersonaliseerde geneeskunde, die zich alleen op een individu richt, tot maatregelen die hele bevolkingsgroepen betreffen en bijvoorbeeld epidemieën voorkomen of geschikte reacties erop bevorderen.
Interoperabiliteit van IT-systemen wordt beschouwd als essentieel voor moderne, datacentrischegezondheidszorg. Waar zijn de patiëntgegevens precies te vinden?
Inzorginstellingen zijn gegevens vaak gefragmenteerd in verschillende gespecialiseerde toepassingen. Zoals eerder vermeld, spreken we hierbij van gegevenssilos. Het is dus zaak om gegevens uit verschillende interne bronnen te verbinden en te verwerken. Bij voorkeur is er ook een uitwisseling van digitale gegevens tussen gezondheidsinstellingen. Zorgverleners kunnen ook gegevens toevoegen die patiënten via draagbare apparaten en sensoren doorgeven. Dit genereert grote hoeveelheden gegevens over de gedetailleerde gezondheidstoestand van patiënten.
Een andere bron van nieuwe inzichten zijn gegevens uit onderzoek op het gebied van volksgezondheid. Het gebruik hiervan is beperkt als ze in silo's vastzitten. Zodra ze echter interoperabel beschikbaar zijn, dragen ze bij aan de creatie van de zogenaamde "digitale tweeling" van een persoon, die van onschatbare waarde is voor de gezondheidszorg en het onderzoek. Het leidt in de eerste plaats tot nieuwe inzichten in de optimale behandeling van individuen. Maar geaggregeerd kunnen zorgverleners ze ook toepassen op de hele bevolking.
De grote uitdaging ligt dus in het consolideren van alle relevante gegevens voor de medische zorg. Hoe kan dit worden bereikt?
Een interoperabiliteitsplatform zoals het HealthShare Unified Care Record van InterSystems garandeert modern gegevensbeheer en vormt de basis voor een opslagplaats van klinische gegevens. De benadering van InterSystems op het gebied van interoperabiliteit is gebaseerd op meer dan 45 jaar ervaring. Door het opzetten van een opslag van klinische gegevens bundelen we niet alleen de gegevens, maar zorgen we er ook voor dat deze van goede kwaliteit zijn en altijd beschikbaar.
Zorgverleners kunnen met een krachtig platform gegevens van elk formaat en uit verschillende bronnen verbinden, verwerken en gericht beschikbaar stellen aan gebruikers. Zo ontstaat een compleet en uniform patiëntendossier. Dit zorgt voor een holistische kijk op elke patiënt. Om de interoperabiliteit tussen IT-systemen te waarborgen, beheersen toonaangevende oplossingen alle gangbare standaarden, protocollen en profielen voor de gegevensuitwisseling in de gezondheidszorg.
De implementatie van een interoperabiliteitsplatform is altijd individueel en afgestemd op de behoeften van een zorginstelling. Voor de opstelling kan worden gekozen voor een eigen datacenter, een openbare cloud of een hybride omgeving. Dankzij direct inzetbare en eenvoudig aanpasbare oplossingen, evenals speciaal ontwikkelde toepassingen, wordt voldaan aan de interoperabiliteitseisen van zorginstellingen en professionals op een robuuste, schaalbare, gebruiksvriendelijke en veilige manier.
Naast de personalisatie van medische zorg, zijn er nog andere toepassingen voor dit uniforme wereldwijde patiëntendossier?
Zeker weten. Een nauwkeurige blik op een andere huidige ontwikkeling illustreert heel duidelijk het belang van beschikbare gegevens: het gebruik van kunstmatige intelligentie vereist hoogwaardige gegevens. Anders produceren modellen meestal slechte resultaten. Gegevens zijn hier de sleutel tot nieuwe oplossingen. Wanneer patiëntgegevens centraal beschikbaar zijn, kunnen zorgverleners bijvoorbeeld gemakkelijker patronen detecteren met behulp van kunstmatige intelligentie. Uit de analyse van talrijke gevallen halen ze ook nieuwe inzichten om bepaalde ziekten beter te behandelen.
Bij InterSystems gebruiken we ook kunstmatige intelligentie-oplossingen in andere toepassingsgebieden om de algehele efficiëntie van zorginstellingen te vergroten, maar ook om klinische diensten te verbeteren. Beide leiden tot disruptieve veranderingen in de gezondheidszorg en gezondheidsbeheer. Bijvoorbeeld, een interoperabiliteitsplatform biedt de mogelijkheid om automatisch berichten te sturen naar zorgverleners en patiënten op basis van bestaande gegevens om aanstaande afspraken te herinneren. Dit voorkomt dat patiënten hun vervolgafspraken missen. Ook de introductie van nieuwe zakelijke en zorgmodellen wordt aangemoedigd.
Dit omvat bijvoorbeeld waardegerichte contracten, dat wil zeggen factureringsmodellen die zijn gericht op de kwaliteit van zorg, waarvoor voldoende gegevens beschikbaar zijn. De gebruiksscenario's zijn gevarieerd. Uiteindelijk kunnen gegevens en interoperabiliteit digitale toegevoegde waarde creëren in gezondheidssystemen over de hele wereld.
Dr. Dasho, bedankt voor dit interview.
